De Nederlandse pianiste Valentina Tóth (1994) brengt haar solo debuut cd ‘Hungarian Horizon’ uit met muziek van twee bijzondere Hongaarse componisten: Zoltán Kodály en Béla Bartók. Valentina Tóth groeide op in Friesland en is naast pianiste ook zangeres, danseres en actrice.

De componisten Kodály en Bartók leefden beiden in de eerste helft van de 20ste eeuw in Hongarije. Zij bestudeerden de lokale muziek en verwerkten deze in hun composities. Zo werden ze pionier-ethno-musicologen. Kodály schreef o.a. de prachtige Háry János-suite, een orkestwerk uit 1927 met gebruik van cimbaal en Bartók zijn Hongaarse en Sloveense stukken. De muziek van beide componisten is avontuurlijk met een perfecte verhouding van ritme en melodie, aangevuld met een breed scala aan dynamiek. Hierdoor draagt de muziek een verhaal in zich: ingetogen en uitbundig, steeds in een gedoseerd perspectief. Dat vergt veel van het inlevingsvermogen van de uitvoerende pianist. Valentina Tóth bezit dit inlevingsvermogen. Zij speelt deze muziek met een helder en flamboyant touché en met een natuurlijke vanzelfsprekendheid. Haar spel is spontaan en ongekunsteld.

‘Hungarian Horizon’ opent met veertien door Bartók gecomponeerde bagatelles uit 1908. Korte werken met elk een eigen timbre, ontdaan van (onnodige) versieringen. Composities die door Bartók zijn teruggebracht tot de muzikale essentie en de basis vormen voor zijn latere pianowerken. Bijzonder fraai zijn Kodály’s ‘Dansen uit Marosszék’ (streek uit Transylvanië, Roemenië) en de ‘Hongaarse Folksongs uit Csik’ van Bartók. In deze composities klinkt opmerkelijk de Hongaars weelderige klankkleur. Vitale stukken die door Valentina Tóth fraai worden uitgevoerd en waarmee ze Kodály en Bartók in een nieuw daglicht plaatst en de ‘Hungarian Horizon’ nog breder maakt.

Valentina Tóth is half Hongaars/Nederlands en wordt geboren in Oudkerk. Thuis hoort ze veel Hongaarse muziek en raakt gefascineerd door het temperament: tempi en expressie. Ze start op haar negende met piano lessen en studeert aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. Ze wint de eerste prijs van het Prinses Christian Pianoconcours (zie youtube beneden) en gaf een concert in de Carnergie Hall in New York.

  • Valentina Tóth: ‘Hungarian Horizon’ (Challenge Classics)

© Mattie Poels.