‘Ladies Only‘ is een bijzonder fraaie collectie Schubertliederen uitgevoerd door zangeres Nienke Oostenrijk en pianiste Marianne Boer. Op teksten van o.a. Goethe en Sir Walter Scott komt Schubert’s empathie voor vrouwen sterk tot uiting in poëtische muziek in een tijd waar vrouwenemancipatie nog ver te zoeken was.

English version below

Niet vaak hoor je een CD waar de intensiteit van de muziek, tekst en uitvoering zo onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden. Zangeres Nienke Oostenrijk en pianiste Marianne Boer vormen een voortreffelijk duo. ‘Ladies Only – Love and Lament’ is een verzameling liederen op gedichten van Goethe, Macpherson, Mayerhofer, von Schrober, von Chèzy, Scott, de Jachelutta en von Schütz op muziek gezet door Franz Schubert tussen 1814 en 1825. Vanwege stembreuk kon Schubert niet langer deel uitmaken van het Konvikt, een soort kerkmuziekkostschool en keerde daarom terug naar zijn ouderlijk huis in Lichtenhal (nabij Wenen) in 1814. Van zijn vader kreeg hij een klavier en componeerde het onsterfelijk lied ‘Gretchen an Spinnrade‘, waarmee dit album opent. Een schitterende compositie over Gretchen die onbedoeld zwanger is geworden. Een werk in 3-tels maat, vol piano-arpeggio’s en voortreffelijk gezongen door Nienke Oostenrijk die in het B-gedeelte, waar de man in beeld komt, prachtig haar stemkleur aanpast aan de inhoud van de tekst. Een werkwijze die ze toepast op heel het repertoire, waarbij ze de emotionele lading van de tekst, helaas niet overal even duidelijk verstaanbaar, nauwgezet volgt. Ze gebruikt haar stem gedoseerd met (gelukkig) weinig vibrato, kristalhelder en mooi ‘rond‘ in hoogte met spaarzaam gebruik van crescendo’s waardoor ze de muziek voor zich laat spreken, zoals te horen is in ‘Kolma’s Klage‘ waar in het lieflijk B-gedeelte even de maan gaat schijnen, verfijnd, sober en intens. Pianiste Marianne Boer heeft een sympathiek touché. Zij geeft, ondanks de soms ferme pianopartijen, de voorkeur aan cantabilé spel, alsof ze in de kommer-en-kwel van tekst steeds op zoek gaat naar de zonnige kant van het verhaal. Prachtig zijn ‘Gretchen’s Bitte’, ‘Viola’ en ‘Ellen’s Dritter Gesang (Ave Maria)’ dat zorgt voor 6.21 minuten kippenvel. ‘Ladies Only’ is een voortreffelijk album waar Franz Schubert ongekend trots op zou zijn geweest!

*Werk van Villa Lobos (olv Pieter vd Wulp) Cantilena (Bachianas Brasileiras Nr. 5)

*Werk van Mischa Hillesum: Twee preludes op.1 door Marianne Boer

English version

‘Ladies Only’ is a particularly fine collection of Schubert songs performed by singer Nienke Oostenrijk and pianist Marianne Boer. Poetic music in which Schubert shows his empathy for women, in a time when women’s empowerment was hard to find.

Not often do you hear a recording where the intensity of the music, text and performance is inextricably linked. Singer Nienke Oostenrijk a and pianist Marianne Boer is an excellent duo. ‘Ladies Only – Love and Lament’ is a collection of songs based on poems by Goethe, Macpherson, Mayerhofer, von Schrober, von Chèzy, Scott, de Jachelutta en von Schütz put to music by Franz Schubert between 1814 and 1825. Because voice breaking Schubert could not longer be a part of the Konvikt, a kind of church music boarding school and therefore he returned to his childhood home in Lichtenhal (near Vienna) in 1814. His father gave him a piano and Franz composed the immortal song ‘Gretchen an Spinnrade‘, which is the opening piece of this album. A brilliant song about Gretchen who became unintentionally pregnant. A composition in 3-beat, full of piano arpeggios and exquisitely sung by Nienke Oostenrijk who beautifully colours her voice in the B section, where the man appears. A way of singing she works with the whole repertoire. Easily following the emotional content of the text, unfortunately not everywhere clearly audible. She adds a little vibrato, her voice is crystal clear and beautiful ‘round sound’ in high notes with sparing use of crescendos. She lets the music speak for itself, as can be heard in ‘Kolma’s Klage‘ where the moon lovely shines in the B section, sophisticated, sober and intense. Pianist Marianne Boer has a sympathetic touché. Even in the robust piano parts she prefers the cantabilé touché, like if she always looks for the bright side of the story in the doom-and-gloom parts of the lyrics. Beautiful songs are ‘Gretchen’s Bitte’, ‘Viola’ and ‘Ellen’s Dritter Gesang (Ave Maria)’ that provides goosebumps for 6:21 minutes. Yes indeed, ‘Ladies Only‘ is an excellent album. Franz Schubert would be incredibly proud of these two wonderful musicians!

  •  Nienke Oostenrijk / Marianne Boer: ‘Ladies Only – Love and Lament’ (Cobra Records / New Arts International).

© Mattie Poels.